BÀI GIẢNG NHÂN LỄ GIỖ
THỨ 100 CHA FX HUỲNH CÔNG ẨN VÀ
GIỖ LẦN 112 CHA GIUSE PHAN VĂN BỔN, GX KIM NGỌC 30/3/2023.
Kính thưa cha TDD, kính thưa
quý DD chính quyền Huyện HTB và xã Hàm thắng,
Cha Hạt Trưởng Phan thiết
Kính thưa quý cha, quý cộng
đoàn GX Kim Ngọc, Tầm Hưng, Rạng, Phú Lâm. Cù Mi, Tân Lý và các giáo xứ lân cận.
Quý cha đồng tế, quý tu sĩ và
toàn thể cộng đoàn Phụng Vụ rất thân mến,
Giáo phận Phan thiết chuẩn bị
mừng 50 năm thành lập (1975-2025) , mở Năm Thánh, theo thỉnh cầu của Đức Cha
Giuse Đỗ Mạnh Hùng , GM phan thiết đã được ĐGH Phan xi cô cho phép theo tông sắc
Prot.N. 453/22/I ký ngày 21/3/2023
Hoạt động Năm thánh bước theo các nhịp sau đây
Tạ ơn Thiên
Chúa, Tri ân tiền nhân
Sám Hối-Hòa Giải-Canh Tân-Hiệp Nhất- Loan báo Tin Mừng.
Hôm nay chúng ta hiện diện tại
mảnh đất Kim Ngọc, Hàm thắng này mảnh đất có một lịch sử lâu nhất của Bình Thuận
để tưởng niệm hai vị LM mở cõi, mở đức tin Loan Báo Tin Mừng , Phát triển nhân
sinh.
Vị thứ nhất là cha FX Huỳnh
Công Ẩn, tiêu biểu cho hoạt động Loan Báo Tin Mừng của giáo phận Quy Nhơn cho đến
1907
Vị thứ hai là cha Giuse Phan Văn Bổn, tiêu biểu
cho hoạt động Loan Báo tin mừng của giáo phận Saigon từ 1907 đến 1957. Năm 1957
mảnh đất Bình thuận lại được trao cho giáo phận Nha Trang và 1975 độc lập thành
giáo phận Phan thiết.
A Cha FX Huỳnh Công Ẩn
(1883-1907).Quê tại Thác Đá,Quy NHơn.Chịu Chức 1883 tại Qui Nhơn. Báo Nam Kỳ Địa
Phận cho chúng ta biết
Năm 1883, Cha Tổng Đại Diện Hân mời Đức Cha
I.F.J Colombert Mỹ ra Qui Nhơn phong chức Linh Mục cho Thầy Ẩn và Thầy Nhứt tại
trường Làng Sông( nay là tiểu Chủng Viện Làng Sông, tọa lạc tại Giáo xứTân
Dinh, Giáo hạt Bình Định, Giáo phận Qui Nhơn ). Trước khi Đức Cha
ra về, có nói cùng Cha Phanxicô rằng : “ Khi
nào vào Bình Thuận giảng đạo,hãy vào Sài Gòn thăm tôi và hãy mở đạo vào Nam để
ta thông thương với nhau “esto alter Franciscus” cha hãy nên Phanxicô khác như
thánh Phanxicôxưa”. Đây là lời nói chơi mà hóa ra thật, vì Cha Phanxicô Xavie
Ẩn đã mởđạo đến Cù Mi, Lagi và từ đó, các xứ này đã thông thương cùng với
miềnNam.
25 năm đầu đời LM cha đã cống hiến cho Phan
thiết.
Hai
năm 1883- 1884 do hoạt động chống Pháp của Văn Thân,các thừa sai Pháp không thể
hoạt động,nên là linh mục địa phương như cha FX phải xông xáo gìn giữ tái lập
khắp các giáo xứ Ma Ó, Sông Lũy, Tầm Hưng, Kim Ngọc ,các cộng đoàn tại Rạng Mũi
Né vv.
Sau
hòa ước Giáp Thân 1884 triều đình Huế công nhận sự đô hộ của Pháp và việc bách
hại đạo CG lắng xuống, các thừa sai Pháp dễ dàng hoạt động, cha Bảy Ẩn xin vào
vùng Lagi ,Cù Mi để lập các họ đạo như loài nhắn nhủ của Đức Cha I.F.J Colombert
Mỹ ra Qui Nhơn phong chức Linh Mục cho cha.
Tóm
lại cha FX là nhà truyền giáo bản địa xuất sắc trong một thời đại bách hại
nhiều biến động và thời hòa bình lập lại.Ngài đã biết cách lập các cộng đoàn
dùng những nhân tố có sẵn như đem hai gia đình ở Kim Ngọc và mấy gia đình Công
giáo ở Khe gà Cửa Cạn lập nên họ đạo
Lagi 1885 và Cù Mi 1887. LS ghi lại ngài ra đi sau khi bình định các giáo xứ
vùng Phan thiết để lại cho các thừa sai.
Cha
FX không chỉ lập họ đạo giáo xứ mã về phương diện xã hội, ở đâu có nhà thờ đó
có trường học. Theo đạo không chỉ có giá trị tôn giáo mà còn có ý nghĩa văn
hóa, văn minh, khai khẩn đất đai, tụ người, tụ nghĩa.
Cha
FX làm gương cho chúng ta hôm nay.ĐTC Phan xi cô dùng cụm từ đi tận cùng biên
cương.Ước mong có các LM, tu sĩ giáo dân hôm nay đi tận cùng mọi biên cương để
Loan báo Tin mừng.
B / Nhân vật thứ hai hôm nay chúng ta tưởng niệm là cha Giuse Phan Văn Bổn, sinh 1862 tại Chợ Quán mà thân nhân của cha có mặt trong thánh lễ giỗ này.Ngài tiêu biểu cho người miền Nam, giáo phận Saigon hằng tâm hằng sản.Từ khi vùng Bình thuận được chia cắt về Saigon 1907, giáo phạn Tây Đàng Trong tức Saigon đã đổ người đổ của để xây dựng mảnh đất Bình Thuận này.Ngoài các LM có các nữ tu dòng Thủ Thiêm đến hoạt động tại Lagi, Ma Ó, Tầm Hưng, Kim Ngọc.Các nhà thờ vùng BT được mọc lên như nấm cha Nguyễn Thông Lý xây nhà thờ Kim Ngọc 1918.Tân Lý, Tầm Hưng, Hòa Thuận….Cha Bổn là bạn với Đức Cha JB Nguyễn Bá Tòng. Khi cha Bổn mất 25/3/1911. Cha Tòng đã viết một bài thương tiếc cha đăng trên Nam Kỳ Địa Phận..Di sản cha Bổn để lại cho chúng ta còn là sự thánh thiện yêu mến bí tích Thánh Thể và bác ái.Thí dụ câu chuyện mất trâu vẫn tiếp tục dâng lễ :
Cha Bổn đang dâng lễ sốt sắng, từ cửa sổ ngài nhìn thấy hai đứa ăn trộm mở bắt cặp trâu nhà thờ.Ngài vẫn dâng lễ .Xong lễ ngài gọi các ông trùm báo tin.Các ông trách cha sao không tri hô lên.Ngài bảo thánh lễ là hết sức thánh thiếng, không thể ngưng được. Cuối cùng giáo xứ vẫn tìm được trâu đã bị ăn cắp.
Thánh tích
Thánh Tử đạo Philipphe Phan Văn Minh là chú của ngài được gắn dưới bàn thờ Kim
Ngọc và mộ của ngài được đặt trước nhà thờ sau tượng Đức Mẹ La Vang để chuyển
cầu cho cư dân Phan thiết mà ngài và giáo phận Tây Đàng trong đã hết lòng yêu
mến xây đắp.
Tưởng niệm tiền nhân được Hội thánh cử hành đặc biệt trong Thánh Lễ tạ ơn, tưởng niệm cái chết và Phục Sinh của Đức KI tô.Hội Thánh là Hội Thánh tưởng niệm.Chẳng những tưởng niệm mà còn hiện tại hóa.Trỏng Đức Ki tô, những hoa trái của hai vị lại được hiện tại hóa, trao ban ân lành ,sự sống thần linh và đoàn sủng cho mọi người và cộng đoàn...
C
/Tu theo quan niệm á đông là cát ái từ thân phù hợp với lời CG yêu đến cùng “Ai
yêu cha yêu mẹ hơn Ta thì không xứng với Ta”.
Cha
Giuse Phan Văn Bổn đã bỏ mình tại Kim Ngọc và thân xác ngài còn ở giữa chúng ta.
Nữ
tu Maria Nguyễn thị Tú dòng MTG Thủ Thiêm đã bị bom chết năm Mậu Thân 1968,
đang táng trên Đất Thánh Kim Ngọc.
Đứng
trước các chứng nhân tiêu biểu FX Huỳnh Công Ẩn, Giuse Phan Văn Bổn, nữ tu
Maria Nguyễn thị Tú vv…chúng ta tạ ơn TC ,tri ân các ngài để Sám Hối –Canh
Tân-Hòa Giải- HIệp hành- Loan Báo Tin Mừng. Cụ thể hợp tác để xây dựng giáo
phần Phan thiết hướng đến Kim Khánh…
+Thánh
Giáo Hoàng Gioan 23 đã ví giáo xứ phải là giếng nước ngọt đầu làng cho lương
dân.Giáo xứ Kim Ngọc và Tân Lý đã có giếng như thế nuôi sống cử dân bản địa
hàng thế kỷ cho đến khi hê thống nước sạch được lan tỏa ra muôn dân hôm nay
D/Cha
FX Huỳnh Công Ẩn chịu chức LM và làm
việc mục vụ thời nhiễu nhương, một GH mà quyền lực nằm trong tay người ngoại
quốc.Ngài gợn đục khơi trong yêu thương vỗ về nâng đỡ tạo tác và phát triển dân
sinh đạo đời.
Tóm
tắt tiến trình hiệp hành Châu Lục cho chúng ta một số giải pháp với hình ảnh
sống động
"Hãy cởi giày
ra"
Tóm tắt tiến trình Thượng Hội đồng ở Châu Á, Tài
liệu Chung kết ám chỉ đến tập quán văn hóa ở Châu Á là cởi bỏ giày dép trước
khi bước vào một ngôi nhà hoặc một ngôi đền. Đó là “dấu hiệu của sự tôn trọng”
và nhận thức về “những người khác mà chúng ta đang bước vào cuộc sống của họ.”
Bảo vệ
trái đất; Bình đẳng, gần gũi với nhau
Đồng
hành trong sự khiêm nhường và hy vọng…(…)
Vì vậy, đối với Giáo hội tại Châu Á: “‘Cởi giày
ra’ như một hình ảnh của Giáo hội hiệp hành diễn tả kinh nghiệm của chúng ta về
Giáo hội có tính tương quan, theo bối cảnh và truyền giáo, đồng hành cùng nhau
trong sự khiêm nhường và hy vọng.”
Tại Việt Nam, nạn giáo sĩ
trị không ít ngay nơi các người trẻ. Cho rắng LM là siêu nghề kiếm sống ngoài pháp luật, cương
tỏa đang ảnh hưởng lớn đến đời sống đức tin và chứng tá tin mừng…
Trước khi kết thúc xin
ghi nhận GH địa phương hậu sinh đã làm gì để tưởng nhớ cha FX.Huỳnh Công Ẩn và
Giuse Phan Văn Bổn
+Cách nay 50 năm, Năm
1972, ĐC FX Nguyễn Văn Thuận, đã đến nới cha Bảy Ẩn đặt chân lên Lagi năm 1885,
tại Tân Long đặt viên đá đầu tiên xây nhà thờ Tân Long, đổi tên giáo họ Roco
thành Phan xi cô Xavie lập thí điểm truyền giáo giữa làng chài
+40 năm sau, năm 2012 , Đức Cha Giuse Vũ Duy Thống, đặt viên
đá xây dựng khu vườn Huỳnh Công Ẩn tại Tân Lý. Cha Phero Hoàng Vĩnh Linh đã xuất
bản cuốn Các Thánh Tử Đạo tại Phan Thiết và cuốn Các họ đạo cổ xưa tại Phan thiết
+Và Trước đó 1 năm, lễ giỗ
100 năm cha Giuse Phan Văn Bổn được cử hành tại Kim Ngọc do cha Giuse Nguyễn Hữu
An, Đức Cha Giuse Thống và Đức Cha Nicola đến dự tiệc mừng tại Kim Ngọc, trong
khi mộ cha Giuse Bổn đã được táng trước nhà thờ Kim Ngọc trước khi khánh thành
nhà thờ ngày 4/ 11/2006…
Kết luận
GH hôm
nay cũng không ít những hoàn cảnh mới ,xáo trộn thay đổi
1/.Cha Cantalamessa trong bài giảng thứ 1 Mùa
Chay 2023 dành cho giáo triều đã nói về kinh nghiệm GHmột mặt phải đón nhận Lời
Chúa, giữ vững Đức Tin chân truyền mặt khác phải biết tỉnh táo tìm hiểu dung nạp nhận ra biện phân đối thoại những giá trị nhân bản các
trào lưu tư tưởng hôm nay như của chủ nghĩa hiện đại, hậu hiện đại vv…Ngài mời
gọi một HT biết hạ mình hơn, tử tế hơn
và khoan dung hơn, đặc biệt giới lãnh đạo HT,các giáo sĩ…
2/ là Con cháu các bậc tiền bối Đức Tin hãy
gìn giữ những di sản đạo đức của dân tộc của cha ông Nhân Lễ Nghĩa trí Tín và
sống chính danh quân tử.Tu cho ra tu tục cho ra tục.Nói theo cách của ĐTC Phan
xi cô chúng ta là Giáo Hoàng là Hồng Y GM, LM, giáo dân mà không bạn hữu với
mầu nhiệm thập giá thì chúng ta không phải là môn đệ Chúa Ki tô.
Gắn bó với thập giá hằng ngày là bổn phận, gắn bó với bí tích Thánh Thể và Lời Chúa, đi tới tận cùng biên cương Đức Ái, hiệp hành với mọi người trên con đường Giê Su... chúng ta có thể vượt thắng những thử thách giải tỏa những căng thẳng chia rẽ, vui mừng và hy vọng , làm chứng cho tin mừng gặp được con người thời đại hôm nay. Amen
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét